Όταν ήμουν στην έκτη γυμνασίου πήγαινα στο “Σύγχρονο φροντιστήριο” της Θεσσαλονίκης, για να προετοιμαστώ για τις εισαγωγικές εξετάσεις του πανεπιστημίου. Εκεί στο φροντιστήριο είχαμε έναν εμπνευσμένο δάσκαλο των μαθηματικών, τον κύριο Ζουρνά. Ο δάσκαλος αυτός λοιπόν, μια μέρα, θέλοντας να μας τονίσει πόσο μερικές φορές μικρά λάθη προδίδουν τεράστια άγνοια ή απερισκεψία, μας είπε την εξής ιστορία: Κάποτε κάποιος έγραψε μια έκθεση που τελείωνε με την λέξη “αγάπη.”, αλλά επειδή δεν τον χωρούσε η γραμμή να την γράψει, έγραψε “αγάπη” και έβαλε την τελεία στην αρχή της από κάτω γραμμής. Και κατέληξε ο κύριος Ζουρνάς: “Είναι λοιπόν παιδιά μερικές φορές κάτι τέτοια μικροπράγματα στην ζωή που δείχνουν το μέγεθος της βλακείας ορισμένων ανθρώπων!”
Πέρασαν χρόνια και πολλές φορές θυμήθηκα αυτήν την φράση. Μια φορά ήταν σχετική με την ονομασία της πανεπιστημιούπολης Καισαριανής-Ζωγράφου στην Αθήνα. Κάποιος, που σίγουρα δεν είχε τίποτα άλλο να κάνει, αποφάσισε ότι η σωστή ονομασία είναι “ΠανεπιστημιΟπολις” και όχι “πανεπιστημιούπολη”. Αυτό όταν το πρωτοάκουσα μου θύμισε όταν έκανα μάθημα Ελληνικών σε μια Αμερικανίδα φίλη μου. Την είχα μάθει λοιπόν την λέξη “ψωμί” και επίσης ότι όταν στα Ελληνικά θέλουμε κα πούμε ότι κάτι είναι μικρό, βάζουμε το τελικό “ακι”. Μια μέρα της έλεγα ότι όταν τρώμε πολύ βάζουμε πάχος από δω και από κει στην λεκάνη και αυτά τα παχάκια τα λέμε μικρά ψωμιά. “Δηλαδή”, μου λέει αυτή “ψωμι-άκια;”. Γέλασα και της εξήγησα ότι όταν οι Έλληνες κολλάν δύο λέξεις, εκεί που γίνεται το κόλλημα μερικές φορές οι λέξεις αλλάζουν. Έτσι λέμε “ψωμάκια” και όχι “ψωμι-άκια”. Φαίνεται ότι ο φίλος μας ο Πανεπιστημιοπολίτης δεν το γνώριζε αυτό. Αν θέλετε να γελάστε, σταθείτε μπροστά στον καθρέφτη και δοκιμάστε να πείτε: “ΠανεπιστημιΟπολις”. Σας βεβαιώνω ότι θα σκάσετε στα γέλοια: ΠανεπιστημιΟπολις,.. ΠανεπιστημιΟπολις...
Μια άλλη φορά που ήρθα αντιμέτωπη με μια πράξη της κατηγορίας “τελεία στην κάτω γραμμή”, ήταν όταν κάποιος άλλος (ή μήπως ήταν ο ίδιος;) γραμματιζούμενος αποφάσισε ότι οι ξένοι δεν πρέπει να μας λένε “Greek” αλλά “Hellens”. Γιατί, λέει, το Greek προέρχεται από το υποτιμητικό “γραικός” που εφεύραν οι Τούρκοι για μας (μούσι!). Φαντάζεστε τον Άγγλο, κάθε φορά που αποφασίζει να κάνει διακοπές στην Ελλάδα, να σκέφτεται ότι το “Greece” σημαίνει “η χώρα των άπιστων πολιτών δεύτερης κατηγορίας που ιδρύθηκε μετά την πτώση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας”; Και είχε μιά σκασίλα! Ο φίλος μας ο γραμματιζούμενος προφανώς δεν είχε ζήσει ποτέ εκτός Ελλάδας. Γιατί αν το είχε κάνει, θα ήξερε ο καψερός ότι η λέξη “Hellas” και “Hellen” στο μυαλό του Άγγλου συνδέεται με την Ελληνιστική περίοδο, που θεωρείται περίοδος της παρακμής, ενώ η κλασσική περίοδος της ένδοξης αρχαίας Ελλάδας αναφέρεται ως “Greek”.
Αλλά στην ζωή μερικές φορές περνάει η γνώμη αυτών που βάζουν την τελεία στην κάτω γραμμή.
Έτσι, όταν πήγα με τον ανιψιό μου, που ταξίδευε με Ελληνικό διαβατήριο, στην Κίνα, χάσαμε 20 λεπτά για να εξηγήσουμε στον Κινέζο ελεγκτή διαβατηρίων ποιά χώρα είναι αυτή που στα Αγγλικά λέγεται “Hellas”. Εμείς λέγαμε “Greece”, ως και “Σι-λα” του την είπαμε, αλλά ο άνθρωπος δεν πείθονταν, μια και στο Αγγλικό λεξικό δεν υπήρχε το “Hellas”. Μέχρι που κάλεσε τον προϊστάμενο του να λύσει το μυστήριο. Γιατί βέβαια, άλλο να αποφασίζεις ότι εσύ θα λες την χώρα σου “Hellas” και άλλο να θες οι άλλοι να αλλάξουν την γλώσσα τους για χάρη σου.
Σήμερα, καθώς προσγειωνόμασταν στο Ελευθέριος Βενιζέλος, η αεροσυνοδός, αφού μας καλωσόρισε στα Ελληνικά, θεώρησε υποχρέωση της να μας καλωσορίσει και στα Αγγλικά, και παπ, νάτο το “τελεία στην κάτω γραμμή” συμβάν: “Ladies and gentlemen, welcome to Hellas!”. Φανταστείτε να ταξιδεύατε με την Air France και η αεροσυνοδός, μετά το “Bien venute a France” να σας πετούσε “Καλώς ήρθατε στην Φρανς!”. Και εσείς, αμέσως θα αλλάζατε τα Ελληνικά σας! Ως και η κυρά Μαριώ, που έχει μπακάλικο στην Κολοπετινίτσα, την άλλη μέρα θα καλωσόριζε τον πρώτο πελάτη της λέγοντας: “Καλημέρα κυρ Μήτσο! Έλα και σούφερα και κονσέρβες βατραχοπόδαρα από την Φρανς!”
Μαρία Πέτρου
Δευτέρα 16 Αυγούστου 2010
Πέμπτη 5 Αυγούστου 2010
Περί ακμών και αιχμών
Αν ταξιδέψεις με αεροπλάνο μια ηλιόλουστη μέρα και περάσεις πάνω από τις Άλπεις, θα δεις ότι σε κάθε βουνό υπάρχει μια γραμμή που χωρίζει την φωτισμένη μεριά από την σκιασμένη. Εκεί επάνω στο βουνό, σε κάθε σημείο αυτής της γραμμής, υπάρχει ένα βραχάκι, μία πετρούλα, μία νιφάδα χιονιού, που από την μία μεριά είναι φωτισμένη, κατάλευκη και λαμπερή και από την άλλη βυθισμένη στην σκιά. Αν πάλι περάσει το αεροπλάνο σου πάνω από την περιοχή της Επανομής, θα δεις μια χερσόνησο φτιαγμένη μόνο από άμμο, με τέλειο τριγωνικό σχήμα, να μπήγεται στην καρδιά του Θερμαϊκού κόλπου. Όταν φυσούν ανατολικοί ή δυτικοί άνεμοι, η μία ακτή του τριγώνου έχει κύμα και η άλλη τέλεια νηνεμία. Υπάρχει εκεί, στην αιχμή του τριγώνου, ένα σημείο όπου ένας κόκκος άμμου από την μια μεριά ανήκει στην ανατολική ακτή και από την άλλη στην δυτική, από την μια δέρνεται από το κύμα και από την άλλη τον γλύφει η θάλασσα. Ακόμα και αν πας εκεί και περπατήσεις στην άμμο, ούτε που θα καταλάβεις ότι ο κόκκος αυτός υπάρχει. Είναι όμως εκεί. Όπως είναι εκεί και η νιφάδα πάνω στις Άλπεις που είναι φωτισμένη από την μια μεριά και σκοτεινή από την άλλη.
Πόσες φορές η ζωή μας δεν περνάει από μία ακμή ή μία αιχμή και ούτε που το συνειδητοποιούμε! Πόσες φορές κάνουμε κάτι για τελευταία φορά, κλείνοντας ένα κεφάλαιο της ζωής μας, και ούτε που το καταλαβαίνουμε. Υπήρξε μία φορά που πήγαμε για τελευταία φορά διακοπές στην Ιερισσό όλοι μαζί. Μονό που δεν θυμόμαστε πότε ήταν. Υπήρξε μία φορά που διαβήκαμε για τελευταία φορά το κατώφλι του σπιτιού των γονιών μας, μόνο που δεν ξέρουμε πότε ήταν αυτό. Θα έρθει μία φορά που θα είναι τα τελευταία Χριστούγεννα που θα γιορτάσουμε με την γιαγιά μας, και ούτε που θα το ξέρουμε. Υπήρξε μια τελευταία φορά που έδεσε το κοριτσάκι σου τα μαλλιά της με κορδέλα πριν σταματήσει να το κάνει γιατί μεγάλωσε, μόνο που δεν θυμάσαι πότε ήταν αυτό. Κάποτε ανταλλάξατε το τελευταίο φιλί με τον σύζυγο πριν καταλήξετε στο διαζύγιο, μόνο που τότε δεν το ξέρατε ότι ήταν το τελευταίο και ούτε που το δώσατε σημασία. Συνήθως θυμόμαστε τις τρανταχτές αιχμές στην ζωή μας, θαρρείς και εκείνες μόνο είναι σπουδαίες: τότε πέθανε ο μπαμπάς, τότε αποφοίτησα, τότε παντρεύτηκα. Τα έντονα συναισθήματα δημιουργούνται από τέτοιες ακμές. Μα δεν είναι μόνον οι θάνατοι, οι γεννήσεις και οι γάμοι που κάνουν τις μεγάλες ακμές. Είναι και οι ακμές που αναγκαστικά υπάρχουν στην κοινωνία. Ο αριθμός 230127 κερδίζει το πρώτο λαχείο. Ο αριθμός 230126 όμως δεν κερδίζει τίποτα. Αν ο μισθός σου είναι κάτω από 3000 ευρώ παίρνεις επίδομα 1000 ευρώ, ενώ αν είναι πάνω από 3000 ευρώ δεν παίρνεις, και αν τύχει να βγάζεις 2999 ευρώ, θα θεωρείς τον εαυτό σου τυχερό, ενώ αν βγάζεις 3001 ευρώ, θα θεωρείς τον εαυτό σου αδικημένο. Είναι κάτι τέτοια που μας κάνουν να προσέξουμε τις ακμές στην ζωή. Ευτυχώς όμως που υπάρχουν και αυτές. Ευτυχώς που υπάρχουν οι άτυχοι, οι αδικημένοι, οι δυστυχισμένοι, γιατί έτσι έχουμε την ευκαιρία να νοιώσουμε τυχεροί, δικαιωμένοι και ευτυχισμένοι. Ένα τραγούδι λέει: Πρέπει να έχεις ένα όνειρο, αλλιώς πώς θα έχεις ένα όνειρο που βγήκε αληθινό; Για να έχεις ένα όνειρο, πρέπει να είσαι από την ανεπιθύμητη πλευρά της ακμής! Είναι λοιπόν αυτές οι προφανείς ακμές που κάνουν την ζωή ωραία!
Το πραγματικό πρόβλημα όμως είναι οι άλλες, οι ανυποψίαστες ακμές, αυτές που υφαίνουν πραγματικά την ζωή μας. Αυτές είναι οι ύπουλες ακμές που δεν νοιώθουμε, ώσπου μια μέρα καταλαβαίνουμε ότι η ζωή μας πέρασε. Αυτές μόνο θλίψη μας φέρνουν, γιατί τις καταλαβαίνουμε όταν έχουν πια περάσει, όταν η ζωή μας έχει αλλάξει και έχει φύγει σαν άμμος μέσα από την χούφτα μας. Αυτές είναι οι τραγικές ακμές και ο μόνος τρόπος να τις καταπολεμήσουμε είναι να απολαμβάνουμε το κάθε φιλί σαν να ήταν το τελευταίο, τα κάθε Χριστούγεννα με την γιαγιά σαν να ήταν τα τελευταία, τις κάθε διακοπές στην αγαπημένη μας παραλία σαν να ήταν οι τελευταίες, να ρουφούμε αυτό που έχει να μας προσφέρει η ζωή ως την τελευταία σταγόνα, με πάθος, ώστε να μην πάει χαμένη ούτε μια στιγμή, ούτε μια σταγόνα, ούτε μια ματιά των αγαπημένων μας προσώπων, ούτε ένα χαμόγελο.
Μαρία Πέτρου
Πόσες φορές η ζωή μας δεν περνάει από μία ακμή ή μία αιχμή και ούτε που το συνειδητοποιούμε! Πόσες φορές κάνουμε κάτι για τελευταία φορά, κλείνοντας ένα κεφάλαιο της ζωής μας, και ούτε που το καταλαβαίνουμε. Υπήρξε μία φορά που πήγαμε για τελευταία φορά διακοπές στην Ιερισσό όλοι μαζί. Μονό που δεν θυμόμαστε πότε ήταν. Υπήρξε μία φορά που διαβήκαμε για τελευταία φορά το κατώφλι του σπιτιού των γονιών μας, μόνο που δεν ξέρουμε πότε ήταν αυτό. Θα έρθει μία φορά που θα είναι τα τελευταία Χριστούγεννα που θα γιορτάσουμε με την γιαγιά μας, και ούτε που θα το ξέρουμε. Υπήρξε μια τελευταία φορά που έδεσε το κοριτσάκι σου τα μαλλιά της με κορδέλα πριν σταματήσει να το κάνει γιατί μεγάλωσε, μόνο που δεν θυμάσαι πότε ήταν αυτό. Κάποτε ανταλλάξατε το τελευταίο φιλί με τον σύζυγο πριν καταλήξετε στο διαζύγιο, μόνο που τότε δεν το ξέρατε ότι ήταν το τελευταίο και ούτε που το δώσατε σημασία. Συνήθως θυμόμαστε τις τρανταχτές αιχμές στην ζωή μας, θαρρείς και εκείνες μόνο είναι σπουδαίες: τότε πέθανε ο μπαμπάς, τότε αποφοίτησα, τότε παντρεύτηκα. Τα έντονα συναισθήματα δημιουργούνται από τέτοιες ακμές. Μα δεν είναι μόνον οι θάνατοι, οι γεννήσεις και οι γάμοι που κάνουν τις μεγάλες ακμές. Είναι και οι ακμές που αναγκαστικά υπάρχουν στην κοινωνία. Ο αριθμός 230127 κερδίζει το πρώτο λαχείο. Ο αριθμός 230126 όμως δεν κερδίζει τίποτα. Αν ο μισθός σου είναι κάτω από 3000 ευρώ παίρνεις επίδομα 1000 ευρώ, ενώ αν είναι πάνω από 3000 ευρώ δεν παίρνεις, και αν τύχει να βγάζεις 2999 ευρώ, θα θεωρείς τον εαυτό σου τυχερό, ενώ αν βγάζεις 3001 ευρώ, θα θεωρείς τον εαυτό σου αδικημένο. Είναι κάτι τέτοια που μας κάνουν να προσέξουμε τις ακμές στην ζωή. Ευτυχώς όμως που υπάρχουν και αυτές. Ευτυχώς που υπάρχουν οι άτυχοι, οι αδικημένοι, οι δυστυχισμένοι, γιατί έτσι έχουμε την ευκαιρία να νοιώσουμε τυχεροί, δικαιωμένοι και ευτυχισμένοι. Ένα τραγούδι λέει: Πρέπει να έχεις ένα όνειρο, αλλιώς πώς θα έχεις ένα όνειρο που βγήκε αληθινό; Για να έχεις ένα όνειρο, πρέπει να είσαι από την ανεπιθύμητη πλευρά της ακμής! Είναι λοιπόν αυτές οι προφανείς ακμές που κάνουν την ζωή ωραία!
Το πραγματικό πρόβλημα όμως είναι οι άλλες, οι ανυποψίαστες ακμές, αυτές που υφαίνουν πραγματικά την ζωή μας. Αυτές είναι οι ύπουλες ακμές που δεν νοιώθουμε, ώσπου μια μέρα καταλαβαίνουμε ότι η ζωή μας πέρασε. Αυτές μόνο θλίψη μας φέρνουν, γιατί τις καταλαβαίνουμε όταν έχουν πια περάσει, όταν η ζωή μας έχει αλλάξει και έχει φύγει σαν άμμος μέσα από την χούφτα μας. Αυτές είναι οι τραγικές ακμές και ο μόνος τρόπος να τις καταπολεμήσουμε είναι να απολαμβάνουμε το κάθε φιλί σαν να ήταν το τελευταίο, τα κάθε Χριστούγεννα με την γιαγιά σαν να ήταν τα τελευταία, τις κάθε διακοπές στην αγαπημένη μας παραλία σαν να ήταν οι τελευταίες, να ρουφούμε αυτό που έχει να μας προσφέρει η ζωή ως την τελευταία σταγόνα, με πάθος, ώστε να μην πάει χαμένη ούτε μια στιγμή, ούτε μια σταγόνα, ούτε μια ματιά των αγαπημένων μας προσώπων, ούτε ένα χαμόγελο.
Μαρία Πέτρου
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
