Περί λόγου

Όταν έπεσε η χούντα, και νομιμοποιήθηκε το ΚΚΕ, κάποιος δημοσιογράφος είχε την έμπνευση να βγει στον δρόμο με ένα μικρόφωνο και να ρωτάει τα παιδάκια με φωνή συνωμοτική και κάπως φοβισμένη: «Έχεις δει ποτέ σου έναν κομουνιστή;» Ήταν καταπληκτικό πόσο τρομαγμένα έδειχναν ορισμένα παιδάκια όταν έλεγαν «Όχι! Ποτέ!» σαν να τα είχαν ρωτήσει αν είχαν δει ποτέ το τέρας του Λοχνές! Μερικές φορές δεν έχει σημασία το τί λες, αλλά το πώς το λες. Θυμάμαι έναν προεκλογικό λόγο της κυρίας Θάτσερ. Με βαθιά και επιβλητική φωνή σήκωσε αργά με το ένα χέρι ένα βιβλίο και είπε: «Αυτό είναι το μανιφέστο του κομουνιστικού κόμματος...» (Παύση, για να αυξηθεί το εφέ). Μετά σήκωσε με το άλλο χέρι ένα άλλο βιβλίο και είπε: «Και αυτό είναι το μανιφέστο του κόμματος των εργατικών...» (Άλλη παύση.) Και μετά από λίγο η στομφώδης δήλωση-καταπέλτης: «Ως επί το πλείστον είναι ταυτόσημα!» Αυτό ήταν! Δεν χρειαζόταν επιχειρήματα για να αποδείξει ότι το μανιφέστο των Εργατικών ήταν απαράδεκτο! Αρκεί που ως επί το πλείστον ήταν ταυτόσημο με αυτό των κομουνιστών! Η κυρία Θάτσερ έπεισε! Εκείνες τις εκλογές τις κέρδισε θριαμβευτικά (όπως άλλωστε και όλες τις υπόλοιπες στις οποίες έλαβε μέρος). Αλλά και όταν χρόνια αργότερα ο πρωθυπουργός της Βρετανίας (μου διαφεύγει ποιος ακριβώς ήταν) γύρισε από μια σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλες, όπου είχαν συζητήσει για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα οποία η Βρετανία αρνήθηκε να προσυπογράψει, είχαμε θριαμβευτικές δηλώσεις πατριωτικής έξαρσης: «Δεν υπογράψαμε την χάρτα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων! Δεν θα μας πουν οι Βρυξέλλες τι να κάνουμε! Δεν ξεπουλήσαμε την εθνική μας κυριαρχία!» και άλλα τέτοια, που σε έκαναν να αναρωτιέσαι αν θριαμβολογούσε πράγματι που ο Βρετανικός λαός δεν θα προστατεύονταν από την χάρτα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μια που αυτά δεν θα ενσωματώνονταν στον Βρετανικό νόμο! Υπάρχουν πολλοί τρόποι λοιπόν να παρουσιάσεις κάτι και να πείσεις κιόλας. Για παράδειγμα: Ο Χριστός είπε ότι όταν μας χαστουκίζουν, πρέπει να στρέφουμε και το άλλο μάγουλο. Αυτό είναι ένα από τα βασικά διδάγματα του Ευαγγελίου. Θα μπορούσε όμως να το παρουσιάσει κανείς και αλλιώς: «Κοίτα πού καταλήγει κάποιος που όταν τον χαστουκίζουν γυρίζει και το άλλο μάγουλο! Στον σταυρό!» Και φυσικά αυτή η ερμηνεία γίνεται πιο εύκολα δεκτή, αλλιώς δεν εξηγείται πώς τόσοι που λένε ότι είναι Χριστιανοί δεν στρέφουν και το άλλο μάγουλο όταν τους χαστουκίζουν, αλλά μάλλον δίνουν και αυτοί κάτι ξεγυρισμένα, μα κάτι ξεγυρισμένα χαστούκια....
Όπως αυτά του κυρίου Καρατζαφέρη προς πρώην συνεργάτες και συμμάχους! Αλλά εδώ που τα λέμε, και ο Ιούδας Χριστιανός ήταν.
Και όταν το 1969 το Συμβούλιο της Ευρώπης απέβαλε την Ελλάδα της χούντας από τους κόλπους της, είχαμε πατριωτικές εξάρσεις στο ραδιόφωνο με εμβατήρια του τύπου «Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει...» και ανακοινωθέντα στο στυλ: «Η Ελλάς απεχώρησεν εκ του Συμβουλίου της Ευρώπης διαμαρτυρόμενη δια την αναίσχυντον επέμβασην του εις τα εσωτερικά της!» Τουλάχιστο κάτι άλλαξε από τότε: κανείς δεν προσπάθησε να μας παρουσιάσει το μνημόνιο σαν στιφάδο, γεμάτο φύλλα δάφνης και πατριωτικές σάλτσες!
Μαρία Πέτρου